Μονοπάτια πανάρχαια, εκεί που περπάτησε η Πηνελόπη, ο Τηλέμαχος, ο Οδυσσέας.
Βουνά ευγενικά, δασύφυλλα, με ήρεμες πλαγιές, που δεν αγγίζουν τα σύννεφα.
Ακρογιάλια κατάλευκα, που περιμένουνε του κάθε γυρισμού την ώρα.
Πέτρες κυκλώπειες που καταυγάζει το φως του χρόνου, μάρτυρες ιστορίας σπουδαίας.
Βήματα γνώριμα. Στων αιώνων το πέρασμα, ο ψίθυρος των κοχυλιών σαν κάλεσμα της μνήμης, όταν φυσάει από την θάλασσα το μαϊστράλι.
Άνθρωποι πολυταξιδεμένοι, που έστω και αργά επιστρέφουν στην ανεξίτηλη ρίζα. Χώμα λιγοστό, που γεννάει αγριολούλουδα και νοσταλγία.
Η Ιθάκη πάντα είναι εκεί. Στέκει ολόρθη κι ακούραστη, αντικείμενο νοσταλγίας και βαθιάς αναζήτησης. Αυτή είναι η μοίρα της, ο λόγος της ύπαρξής της στην απεραντοσύνη της Θάλασσας.
Κι όταν απ’ του πελάγου το δρόμο, η πλώρη σου, σαν άλλου Οδυσσέα, θ’ αράξει στη μυθική της αγκαλιά, τότε θα σε καλωσoρίσει σα γνώριμος παλιός…
Γιατί η Ιθάκη σε περίμενε. Γιατί η Ιθάκη σε περιμένει.
Φλόγα που πυροδοτεί την ανίχνευση κάθε εσωτερικού μας δρόμου και δίνει την ελπίδα της λύτρωσης, του γυρισμού και της βαθιάς επίγνωσης του εαυτού μας.
Γι’ αυτό κι ο ταξιδευτής ξέρει καλά «η Ιθάκες τί σημαίνουν».
bar
bar
μυθικό νησί...
Ιθάκη, μυθικό νησί..
Ιθάκη, μυθικό νησί...
Η υποβλητικότητα πολλών τόπων, λόγω της επίδρασης αρχέγονων μύθων στο σκηνικό τους, τους προσδίδει ένα μοναδικό πολιτιστικό προνόμιο, αυτό της μυθικότητας. Πολλοί τόποι διατείνονται ότι το μοιράζονται, μόνον οι ιδιαίτεροι όμως το απολαμβάνουν πραγματικά. Η Ιθάκη ανήκει σ’αυτούς…
Γιατί μυθικός είναι ο τόπος που υπερβαίνει τη χωροταξική του διάσταση και ανάγεται σ’ ένα άλλο επίπεδο υπερβατό, εκεί που καταλύονται τα όρια του ρεαλιστικού κόσμου, εκεί που βασιλεύει η φαντασία και η ατμοσφαιρικότητα. Μυθικός είναι ο τόπος που περιβάλλεται από την αχλύ των αιώνων, στον οποίο ο χρόνος μεταβάλλεται σε μέγεθος στατικό, που η θέα του πυροδοτεί εικόνες αρχετυπικές, που λειτουργεί στη σκιά ενός μυστικισμού ανεξήγητου, οξύνει και κορυφώνει τις αισθήσεις των μυημένων.
Μυθικός είναι ο τόπος τον οποίο οι ποιητές φόρτωσαν στο άρμα της έμπνευσης , τον περιέφεραν και τον επέδειξαν υπερήφανα στην ανθρωπότητα.
Μυθικός είναι ο τόπος, μπροστά στον οποίο η ανθρωπότητα δια του πνεύματος, της τέχνης αλλά και της συλλογικής μνήμης υποκλίνεται.
Μυθικός είναι ο τόπος που το όνομά του βαραίνει τη ράχη των αιώνων και όχι το αντίθετο, που κάθε πέτρα του, βουνό, βότσαλο, μονοπάτι γίνεται όραμα και προσκύνημα των νοσταλγών, που κάθε «παραλία» του μετουσιώνεται σε ανοιχτό πέλαγος.
Μυθικός είναι ο τόπος, στον οποίο όπου και να’σαι επιστρέφεις, γιατί τίποτα στον κόσμο δεν αγγίζει τις ακροφτέρουγές του, αν και η αίσθηση είναι ότι ποτέ δεν έφυγες.
Μυθικός είναι ο τόπος που μετουσιώνει το βίωμα σε αξία, που συγκρατεί τα νήματα συνοχής των συλλογικών παραμυθιών, που το ρίγος της ραχοκοκκαλιάς του ανασυντάσσει τον κόσμο.
Το ταξίδι στην Ιθάκη δεν είναι απλά ένα συμβατικό ταξίδι «διακοπών»… Η Ιθάκη «βαπτίζει» τον επισκέπτη της σε μια ξεχωριστή ατμόσφαιρα, σε ένα φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον μοναδικό, επαναφέροντας τη φυσική σχέση του ανθρώπου με τα βασικά στοιχεία της ζωής.
Η Ιθάκη προστατεύτηκε από την αλλαγή μιας τουριστικής υπερεκμετάλλευσης λόγω της φύσης της: με την πρωτεύουσά της, το Βαθύ, «παραδοσιακό οικισμό» από το 1982 λόγω της ιδιαίτερης Επτανησιακής της αρχιτεκτονικής, με πιστοποιήσεις περιοχών ιδιαίτερου φυσικού κάλλους (ΤIFK), με προγράμματα ΝΑΤURA να προστατεύουν τη θαλάσσια ζωή της, η Ιθάκη μοιάζει να έμεινε ανέγγιχτη στο χρόνο, μια από τις λίγες γωνιές της γης που δέχεται τόσους επισκέπτες χωρίς να έχει αλλοιώσει το τοπίο και την φυσιογνωμία της.
Η φυσική ομορφιά του νησιού καταλαμβάνει αβίαστα τις αισθήσεις του ταξιδευτή, γι’ αυτό και την βιώνει απλά, ευχάριστα, σαν μέρος κάθε στιγμής του ταξιδιού του.
Η γλυκύτητα της Επτανησιακής κουλτούρας, τα γλέντια και οι μουσικές που ακούγονται μέχρι το πρωί στα πανηγύρια του νησιού, οι κιθάρες και το ακορντεόν που ακόμα τροφοδοτούν τις βεγγέρες στις καλοκαιρινές αυλές γίνονται ηθελημένα ή αθέλητα κομμάτια της εμπειρίας του.
Οι περιποιημένες γεύσεις, παραδοσιακές και «πειραγμένες», σε χίλιες μεριές στο νησί, όπου ντόπιοι και ξένοι συνυπάρχουν και τις μοιράζονται με την ίδια απλότητα και την ίδια απόλαυση, συμπληρώνουν την πολύπλευρη ταξιδιωτική εμπειρία.
Η ήρεμη φύση και ο ήπιος καιρός του νησιού σχεδόν όλο το χρόνο δημιουργεί το ιδανικό περιβάλλον για πεζοπορίες σε φυσικά μονοπάτια, ποδηλατικές διαδρομές και θαλάσσιες αθλητικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες, ένα τομέα στον οποίο η Ιθάκη διαπρέπει με δυο δικές της ιστιοπλοϊκές ομάδες.
Η τουριστική ανάπτυξη είναι ήπια, η ποιότητα των καταλυμάτων υψηλή και οι παρεχόμενες τουριστικές υπηρεσίες απρόσμενα πλήρεις για ένα τόσο μικρό τόπο. Μουσεία, αρχαιολογικά μνημεία, μοναστήρια, κινηματογράφοι, αθλητικά κέντρα, συνεδριακές εγκαταστάσεις και πλήθος εικαστικών και μουσικών εκδηλώσεων προσφέρονται όλο το χρόνο, ενώ η Φιλαρμονική της Ιθάκης πλαισιώνει μοναδικά όλες τις εκδηλώσεις του νησιού, συχνά μαζί με χορωδία, μαντολινάτα και το τοπικό παραδοσιακό χορευτικό συγκρότημα.
Η εμπειρία του ταξιδευτή στην Ιθάκη τον πλουτίζει με ιστορία 5.000 χρόνων χωρίς να του στερεί απολύτως καμία σύγχρονη μορφή ψυχαγωγίας.
Οι θάλασσες της Ιθάκης, διαυγείς, καθαρές, δροσερές αναδεικνύουν ως την άκρη του Ιονίου ορίζοντα όλους τους τόνους του μπλε. Τίποτα μαγικότερο από τη διαπίστωση ότι ο βυθός διακρίνεται ευκρινής και απαστράπτων ακόμα κι από ψηλά στην πλαγιά, σε «κάλμα καιρό» όπως λένε οι ντόπιοι, δηλαδή σε νηνεμία. Ατόφια χαρά!
Κάτασπρα, πεντακάθαρα και λαμπερά, συχνά εκτυφλωτικά στο καλοκαιρινό φως, τα βότσαλα δίνουν ιδιαίτερο τόνο στις θάλασσες μας. Δημιουργούν εντυπωσιακούς χρωματισμούς μέσα και έξω από το νερό, συνθέτουν εικόνες μοναδικής ομορφιάς και αναδίδουν ήχους ξεχωριστούς, όταν το απομεσήμερο φυσάει ο μαΐστρος.
Η εμπειρία των παραλιών στην Ιθάκη ποικίλει όπως και το τοπίο τους… κάποιες ήρεμες και χαλαρές, κάποιες βαθιές και υποβλητικές. Ισχυρές οι εντυπώσεις που προκαλούνται από θαλασσινά τοπία πρωτόγνωρα, ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς κι ανέγγιχτα στο χρόνο, που προσκαλούν στην χαρά της ανακάλυψης όσες φορές κι αν τα επισκεφθείς.
Καθηλωτικός για τον επισκέπτη και ο περίπλους του νησιού. Οι απόκρυφοι όρμοι, οι μοναδικές και προσβάσιμες μόνο δια θαλάσσης παραλίες, οι σπηλιές και οι απόκρημνοι, κοφτεροί βράχοι, που συχνά «σβήνουν» στο πέλαγος, συνθέτουν την εικόνα μιας υποβλητικής θαλάσσιας διαδρομής που ο ταξιδιώτης δεν μπορεί να αγνοήσει ούτε και να λησμονήσει φεύγοντας από το νησί.
Στις παραλίες φθάνεις με αυτοκίνητο, με παραδοσιακά καϊκάκια που πραγματοποιούν συχνά δρομολόγια και θαλάσσιες περιηγήσεις, με ενοικιασμένη βάρκα, αλλά και με τα πόδια. Εάν, μάλιστα, συνδυάσεις το κολύμπι με μια από τις πολλές πεζοπορικές δραστηριότητες που προσφέρονται στο νησί, τότε η εμπειρία της Θάλασσας απογειώνεται σε αυτό που της αξίζει!
Στην Ιθάκη, η σύνδεση του θαλασσινού τοπίου με την Οδυσσειακή περιπλάνηση μοιάζει αναπόφευκτη. Κι ίσως ανεξήγητα αλλά καταλυτικά να αποτελεί κι έναν από τους κορυφαίους παράγοντες που θα εμφυσήσουν στον μυημένο επισκέπτη μας την ιδέα της «επιστροφής», στην γενέτειρά της.
πλήθος οι λόγοι που συντηρούν την Ιθάκη στο πρώτο πλάνο των αναμνήσεων κάθε επισκέπτη και αποτυπώνονται στην απόφασή του «θα ξανάρθω», αλλά και στη ρήση των ντόπιων «όποιος έρχεται, ξανάρχεται»... Επιλογή ιδανική για τον γάμο δυο ερωτευμένων στο νησάκι Λαζαρέτο. Για ένα οικογενειακό reunion, για τον εορτασμό μιας ιδιαίτερης επετείου, για ένα τριήμερο δώρο γενεθλίων, για ένα δημιουργικό workshop, ή για μια δική σου στιγμή μακριά απ’ όλους κι απ’ όλα…
Ανάμνηση παντοτινή ένα μοναχικό προσκύνημα βαθιάς περισυλλογής στα Καθαρά στο Μοναστήρι, η απόλαυση ενός τέλειου δειλινού στην Παναγιά στη Σκάλα στον Πλατρειθιά, ένα κολύμπι μια μέρα με μπουρίνι στον υποβλητικό Κόλπο των Αφαλών.
Η Ιθάκη θα γίνει μια μοναδική ανάμνηση της επιθυμίας σου ν’ ακούσεις τους Ομηριστές να μιλούν για την Οδύσσεια στον τόπο για τον οποίο γράφτηκε, της στιγμής που θα σταθείς και θα κοιτάξεις το μνημείο του Άγνωστου Ναυτικού στη βόλτα στο Βαθύ, που θα περπατήσεις στο μονοπάτι του Ρουσάνου και του Καβελάρη.
Μνήμες μοναχικής η ομαδικής απόδρασης, εμπειρίες ορόσημα, που συζητούνται στις παρέες για καιρό και αισθάνονται ξεχωριστοί όσοι τις έζησαν.
Η Ιθάκη σε προκαλεί ν’ αποφασίσεις πως η επόμενη «μεγάλη» σου κίνηση, προσωπική ή επαγγελματική... γιατί όχι... μπορεί να συνδεθεί μ’ αυτό το μοναδικό τόπο, που λάτρεψαν οι ποιητές στους αιώνες.
«Αν αυτό το νησί μού ανήκε, θα έθαπτα εδώ όλα μου τα βιβλία και δεν θα έφευγα ποτέ», έγραψε ο Λόρδος Μπάιρον κι ο ταξιδευτής το διαβάζει ακόμα στην πέτρινη πλάκα μπροστά στο Μορφωτικό Κέντρο, στη βόλτα του στο Βαθύ. Και χωρίς κανείς να του εξηγήσει, κατανοεί πλήρως το γιατί.
Ο πολιτισμός ενός τόπου συνδέει την τέχνη με τη πίστη του. Ειδικά στα Επτάνησα, όπου η Τέχνη διαφοροποιήθηκε ιδιαίτερα δημιουργώντας δική της Σχολή, την Επτανησιακή, το θρησκευτικό συναίσθημα αποτυπώθηκε με μοναδικό τρόπο σε εικόνες, εκκλησίες, ξωκκλήσια, τέμπλα και καμπαναριά, ήδη από την μεταβυζαντική περίοδο έως και σήμερα.
Είναι πολλά τα θρησκευτικά μνημεία της Ιθάκης κι αυτό την καθιστά ελκυστική για κάθε επισκέπτη, ανεξαρτήτως θρησκείας, καθώς μεταβάλει τους προσκυνηματικούς τόπους σε πολιτισμικά μνημεία. Ειδικά σε ένα τόπο τόσο πνευματικό, όσο η Ιθάκη, ο επισκέπτης θα βρει πολλές γωνιές να προσευχηθεί, να διαλογιστεί, αλλά και να θαυμάσει.
Η μετανάστευση των κατοίκων του νησιού στα πέρατα της γης, αλλά και η ναυτοσύνη δυνάμωσε την πίστη τους. Αναπολώντας, σαν άλλοι Οδυσσείς, την μικρή πολύτιμη πατρίδα τους συνέβαλαν με την αμέριστη βοήθειά τους να χτιστεί ένας εντυπωσιακός αριθμός από λαμπρές εκκλησίες στο κέντρο κάθε οικισμού και στην πρωτεύουσα, αλλά και πολλές, μικρότερες, απόμακρες, ανάμεσα στη φύση. Είναι τα ξωκκλήσια μας, που στέκονται ακοίμητοι φρουροί μας, στις πιο πανοραμικές γωνιές της Ιθάκης.
Πνευματικό κέντρο της Ιθάκης είναι το μοναστήρι της Παναγίας των Καθαρών με την θαυματουργή εικόνα της Γέννησης της Θεοτόκου. Επάνω ψηλά στο Νήριτο, το μοναστήρι της Παναγιάς έχει ολάνοιχτες τις πόρτες του στους προσκυνητές, ενώ το ψηλό καμπαναριό ορθώνεται κάτασπρο σινιάλο στ’ ανοιχτά πελάγη, νοερά ορατό απ’ όλες τις γωνιές του κόσμου, όπου έχουν σκορπίσει οι Ιθακήσιοι.
Στα σημαντικά προσκυνήματα του νησιού ανήκει και ο ιερός Ναός του Αγίου Ραφαήλ. Είναι σε λίγους γνωστό ότι ο Άγιος Ραφαήλ, ο οποίος έχει συνδεθεί με την Λέσβο, τον τόπο του μαρτυρίου του, ήταν Ιθακήσιος στην καταγωγή και στο Περαχώρι σήμερα, δεσπόζει Ναός κτισμένος στο χώρο της πατρικής του οικίας. Επίσης στο Σταυρό, στον Ιερό Ναό της Αγίας Βαρβάρας, φυλάσσονται τα Λείψανα του Αγίου Ιωακείμ του Ιθακήσιου, του ¨Παπουλάκη¨.
Η κάθε εκκλησία της Ιθάκης, μικρή ή μεγάλη, λαμπρή ή ταπεινή, πάντα κάτι θα ’χει να σου χαρίσει, κάτι να σου μάθει. Γιατί την πίστη, ποτέ δεν την παλιώνει ο χρόνος κι εδώ η ιστορία έχει καλά κρυμμένα τα πολύτιμα μυστικά της. Γι’ αυτό κι αν προσέξει κανείς θα διαπιστώσει ότι σε πολλές εκκλησίες υπάρχουν υλικά δόμησης που ανήκουν σε άλλες, πολύ παλαιότερες εποχές. Αρχαίες κολώνες, μικρά αετώματα και περίτεχνα λαξευμένες πέτρες, υλικά που τα σεβάστηκαν η φθορά και οι αιώνες, αξιοποιήθηκαν στα κατοπινά χρόνια με τον καλύτερο τρόπο στο χτίσιμο μικρών ή μεγαλύτερων εκκλησιών. Έτσι αποδεικνύεται περίτρανα ο σεβασμός των κατοίκων στους προγόνους και στις αρχαίες θρησκείες τους, δείγμα ευαισθησίας και πολιτισμού.
Στην Ιθάκη, ο επισκέπτης θα έχει την εμπειρία της περισυλλογής και του προσκυνήματος μέσα στις εκκλησιές της, του εσωτερικού «ταξιδιού» και της ψυχικής ανάτασης, που προκαλεί η κατάνυξη και η θεϊκή γαλήνη. Το αίσθημα της ολοκλήρωσης, άλλωστε, είναι πάντοτε άγγιγμα από το χέρι του Θεού.
Η Ιθάκη, όπως και τα Επτάνησα συνολικότερα, δεν αποτελούν μονάχα ένα γεωγραφικό χώρο, αλλά ανέκαθεν λειτούργησαν σαν ένας ιδιαίτερος πνευματικός χώρος μέσα στην υπόλοιπη Ελλάδα, «το σταυροδρόμι της Δύσης με την Ανατολή», καθώς γράφτηκε… Στην Ιθάκη οι άνθρωποι έχουν ταξιδέψει πολύ, έχουν μοχθήσει πολύ, έχουν αγαπήσει πολύ σε όλες τις μεριές της γης, έχουν δημιουργήσει φιλίες δυνατές. Κι αυτό αποτυπώνεται στον τρόπο που σκέφτονται, που συναναστρέφονται με τους ταξιδιώτες, που μιλάνε μεταξύ τους στις παρέες, πάντα ανοιχτές, όπως και τα σπίτια τους.
Η ζωή στο νησί είναι απλή, ήσυχη κι ουσιαστική. Ο φίλος είναι οικογένεια και ο Ξένος είναι φίλος. Κόσμοι πολλοί και διαφορετικοί, ετερόκλητοι άνθρωποι που συνυπάρχουν μέσα στον ρου της ζωής αρμονικά, δίχως αδιέξοδες εκπλήξεις, δίχως μεγαλόστομες εντάσεις ή φοβίες έναντι του Άλλου ή του Ξένου, άνθρωποι ανεπιτήδευτοι, φυσικά γλυκείς και ευγενείς, μέσα από διεργασία αιώνων. Το φυσικό τοπίο επιτείνει την ήρεμη αποδοχή των πραγμάτων. Η ιστορία που διέπει κάθε πέτρα, κάθε γέρικη ελιά, κάθε παλιό παραθύρι με το δαντελένιο κουρτινάκι του, κάθε κεραμοσκεπή και κάθε στέρνα, λειτουργεί σαν συνδετικός κρίκος ανάμεσα στο γνωστό και στο άγνωστο, το οικείο και το διαφορετικό, λειαίνοντας το καινούργιο με την σοφία του παλιού.
Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, που στην Ιθάκη καταφεύγουν συγγραφείς, καλλιτέχνες, διανοούμενοι, άνθρωποι της τέχνης, της επιστήμης και της οικονομίας, για να εμπνευστούν, να δουλέψουν ή να ξεκουραστούν. Η Ιθάκη προσφέρεται στον επισκέπτη της απλά, άμεσα, βιωματικά. Ο Αριστοτέλης Ωνάσης, που την λάτρευε, ερχόταν για να ψαρέψει, να πιεί το ουζάκι του, να συμβουλευτεί τους καπετάνιους του, που ήταν πάντα Ιθακήσιοι.
Η Ιθάκη ούτε ξαφνιάζει, ούτε ξαφνιάζεται. Η ζωή κυλάει αργά και φέρνει εκεί ξανά και ξανά τις χαρές και τις λύπες των ανθρώπων, τους έρωτές τους, τα παιδιά τους, τις ιδέες τους, τα μικρά και μεγάλα εγχειρήματα των κατοίκων και των ταξιδευτών της. Ένα νησί με υψηλό βαθμό κοινωνικής ανοχής σε ζευγάρια του ίδιου φύλου, χωρίς εντάσεις στο διαφορετικό, χωρίς υποταγή στο λαμπερό και το μοδάτο. Η Ιθάκη είναι ο δρόμος εμπρός μας… ο δυνατός, όμορφος εαυτός μας, χωρίς περιττά άγχη και φτιασίδια.
Μονοπάτια πανάρχαια, εκεί που περπάτησε η Πηνελόπη, ο Τηλέμαχος, ο Οδυσσέας.
Βουνά ευγενικά, δασύφυλλα, με ήρεμες πλαγιές, που δεν αγγίζουν τα σύννεφα.
Ακρογιάλια κατάλευκα, που περιμένουνε του κάθε γυρισμού την ώρα.
Πέτρες κυκλώπειες που καταυγάζει το φως του χρόνου, μάρτυρες ιστορίας σπουδαίας.
Βήματα γνώριμα. Στων αιώνων το πέρασμα, ο ψίθυρος των κοχυλιών σαν κάλεσμα της μνήμης, όταν φυσάει από την θάλασσα το μαϊστράλι.
Άνθρωποι πολυταξιδεμένοι, που έστω και αργά επιστρέφουν στην ανεξίτηλη ρίζα. Χώμα λιγοστό, που γεννάει αγριολούλουδα και νοσταλγία.
Η Ιθάκη πάντα είναι εκεί. Στέκει ολόρθη κι ακούραστη, αντικείμενο νοσταλγίας και βαθιάς αναζήτησης. Αυτή είναι η μοίρα της, ο λόγος της ύπαρξής της στην απεραντοσύνη της Θάλασσας.
Κι όταν απ’ του πελάγου το δρόμο, η πλώρη σου, σαν άλλου Οδυσσέα, θ’ αράξει στη μυθική της αγκαλιά, τότε θα σε καλωσoρίσει σα γνώριμος παλιός…
Γιατί η Ιθάκη σε περίμενε. Γιατί η Ιθάκη σε περιμένει.
Φλόγα που πυροδοτεί την ανίχνευση κάθε εσωτερικού μας δρόμου και δίνει την ελπίδα της λύτρωσης, του γυρισμού και της βαθιάς επίγνωσης του εαυτού μας.
Γι’ αυτό κι ο ταξιδευτής ξέρει καλά «η Ιθάκες τί σημαίνουν».
μυθικό νησί...
Ιθάκη, μυθικό νησί..
Ιθάκη, μυθικό νησί...
Η υποβλητικότητα πολλών τόπων, λόγω της επίδρασης αρχέγονων μύθων στο σκηνικό τους, τους προσδίδει ένα μοναδικό πολιτιστικό προνόμιο, αυτό της μυθικότητας. Πολλοί τόποι διατείνονται ότι το μοιράζονται, μόνον οι ιδιαίτεροι όμως το απολαμβάνουν πραγματικά. Η Ιθάκη ανήκει σ’αυτούς…
Γιατί μυθικός είναι ο τόπος που υπερβαίνει τη χωροταξική του διάσταση και ανάγεται σ’ ένα άλλο επίπεδο υπερβατό, εκεί που καταλύονται τα όρια του ρεαλιστικού κόσμου, εκεί που βασιλεύει η φαντασία και η ατμοσφαιρικότητα. Μυθικός είναι ο τόπος που περιβάλλεται από την αχλύ των αιώνων, στον οποίο ο χρόνος μεταβάλλεται σε μέγεθος στατικό, που η θέα του πυροδοτεί εικόνες αρχετυπικές, που λειτουργεί στη σκιά ενός μυστικισμού ανεξήγητου, οξύνει και κορυφώνει τις αισθήσεις των μυημένων.
Μυθικός είναι ο τόπος τον οποίο οι ποιητές φόρτωσαν στο άρμα της έμπνευσης , τον περιέφεραν και τον επέδειξαν υπερήφανα στην ανθρωπότητα.
Μυθικός είναι ο τόπος, μπροστά στον οποίο η ανθρωπότητα δια του πνεύματος, της τέχνης αλλά και της συλλογικής μνήμης υποκλίνεται.
Μυθικός είναι ο τόπος που το όνομά του βαραίνει τη ράχη των αιώνων και όχι το αντίθετο, που κάθε πέτρα του, βουνό, βότσαλο, μονοπάτι γίνεται όραμα και προσκύνημα των νοσταλγών, που κάθε «παραλία» του μετουσιώνεται σε ανοιχτό πέλαγος.
Μυθικός είναι ο τόπος, στον οποίο όπου και να’σαι επιστρέφεις, γιατί τίποτα στον κόσμο δεν αγγίζει τις ακροφτέρουγές του, αν και η αίσθηση είναι ότι ποτέ δεν έφυγες.
Μυθικός είναι ο τόπος που μετουσιώνει το βίωμα σε αξία, που συγκρατεί τα νήματα συνοχής των συλλογικών παραμυθιών, που το ρίγος της ραχοκοκκαλιάς του ανασυντάσσει τον κόσμο.
Το ταξίδι στην Ιθάκη δεν είναι απλά ένα συμβατικό ταξίδι «διακοπών»… Η Ιθάκη «βαπτίζει» τον επισκέπτη της σε μια ξεχωριστή ατμόσφαιρα, σε ένα φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον μοναδικό, επαναφέροντας τη φυσική σχέση του ανθρώπου με τα βασικά στοιχεία της ζωής.
Η Ιθάκη προστατεύτηκε από την αλλαγή μιας τουριστικής υπερεκμετάλλευσης λόγω της φύσης της: με την πρωτεύουσά της, το Βαθύ, «παραδοσιακό οικισμό» από το 1982 λόγω της ιδιαίτερης Επτανησιακής της αρχιτεκτονικής, με πιστοποιήσεις περιοχών ιδιαίτερου φυσικού κάλλους (ΤIFK), με προγράμματα ΝΑΤURA να προστατεύουν τη θαλάσσια ζωή της, η Ιθάκη μοιάζει να έμεινε ανέγγιχτη στο χρόνο, μια από τις λίγες γωνιές της γης που δέχεται τόσους επισκέπτες χωρίς να έχει αλλοιώσει το τοπίο και την φυσιογνωμία της.
Η φυσική ομορφιά του νησιού καταλαμβάνει αβίαστα τις αισθήσεις του ταξιδευτή, γι’ αυτό και την βιώνει απλά, ευχάριστα, σαν μέρος κάθε στιγμής του ταξιδιού του.
Η γλυκύτητα της Επτανησιακής κουλτούρας, τα γλέντια και οι μουσικές που ακούγονται μέχρι το πρωί στα πανηγύρια του νησιού, οι κιθάρες και το ακορντεόν που ακόμα τροφοδοτούν τις βεγγέρες στις καλοκαιρινές αυλές γίνονται ηθελημένα ή αθέλητα κομμάτια της εμπειρίας του.
Οι περιποιημένες γεύσεις, παραδοσιακές και «πειραγμένες», σε χίλιες μεριές στο νησί, όπου ντόπιοι και ξένοι συνυπάρχουν και τις μοιράζονται με την ίδια απλότητα και την ίδια απόλαυση, συμπληρώνουν την πολύπλευρη ταξιδιωτική εμπειρία.
Η ήρεμη φύση και ο ήπιος καιρός του νησιού σχεδόν όλο το χρόνο δημιουργεί το ιδανικό περιβάλλον για πεζοπορίες σε φυσικά μονοπάτια, ποδηλατικές διαδρομές και θαλάσσιες αθλητικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες, ένα τομέα στον οποίο η Ιθάκη διαπρέπει με δυο δικές της ιστιοπλοϊκές ομάδες.
Η τουριστική ανάπτυξη είναι ήπια, η ποιότητα των καταλυμάτων υψηλή και οι παρεχόμενες τουριστικές υπηρεσίες απρόσμενα πλήρεις για ένα τόσο μικρό τόπο. Μουσεία, αρχαιολογικά μνημεία, μοναστήρια, κινηματογράφοι, αθλητικά κέντρα, συνεδριακές εγκαταστάσεις και πλήθος εικαστικών και μουσικών εκδηλώσεων προσφέρονται όλο το χρόνο, ενώ η Φιλαρμονική της Ιθάκης πλαισιώνει μοναδικά όλες τις εκδηλώσεις του νησιού, συχνά μαζί με χορωδία, μαντολινάτα και το τοπικό παραδοσιακό χορευτικό συγκρότημα.
Η εμπειρία του ταξιδευτή στην Ιθάκη τον πλουτίζει με ιστορία 5.000 χρόνων χωρίς να του στερεί απολύτως καμία σύγχρονη μορφή ψυχαγωγίας.
Οι θάλασσες της Ιθάκης, διαυγείς, καθαρές, δροσερές αναδεικνύουν ως την άκρη του Ιονίου ορίζοντα όλους τους τόνους του μπλε. Τίποτα μαγικότερο από τη διαπίστωση ότι ο βυθός διακρίνεται ευκρινής και απαστράπτων ακόμα κι από ψηλά στην πλαγιά, σε «κάλμα καιρό» όπως λένε οι ντόπιοι, δηλαδή σε νηνεμία. Ατόφια χαρά!
Κάτασπρα, πεντακάθαρα και λαμπερά, συχνά εκτυφλωτικά στο καλοκαιρινό φως, τα βότσαλα δίνουν ιδιαίτερο τόνο στις θάλασσες μας. Δημιουργούν εντυπωσιακούς χρωματισμούς μέσα και έξω από το νερό, συνθέτουν εικόνες μοναδικής ομορφιάς και αναδίδουν ήχους ξεχωριστούς, όταν το απομεσήμερο φυσάει ο μαΐστρος.
Η εμπειρία των παραλιών στην Ιθάκη ποικίλει όπως και το τοπίο τους… κάποιες ήρεμες και χαλαρές, κάποιες βαθιές και υποβλητικές. Ισχυρές οι εντυπώσεις που προκαλούνται από θαλασσινά τοπία πρωτόγνωρα, ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς κι ανέγγιχτα στο χρόνο, που προσκαλούν στην χαρά της ανακάλυψης όσες φορές κι αν τα επισκεφθείς.
Καθηλωτικός για τον επισκέπτη και ο περίπλους του νησιού. Οι απόκρυφοι όρμοι, οι μοναδικές και προσβάσιμες μόνο δια θαλάσσης παραλίες, οι σπηλιές και οι απόκρημνοι, κοφτεροί βράχοι, που συχνά «σβήνουν» στο πέλαγος, συνθέτουν την εικόνα μιας υποβλητικής θαλάσσιας διαδρομής που ο ταξιδιώτης δεν μπορεί να αγνοήσει ούτε και να λησμονήσει φεύγοντας από το νησί.
Στις παραλίες φθάνεις με αυτοκίνητο, με παραδοσιακά καϊκάκια που πραγματοποιούν συχνά δρομολόγια και θαλάσσιες περιηγήσεις, με ενοικιασμένη βάρκα, αλλά και με τα πόδια. Εάν, μάλιστα, συνδυάσεις το κολύμπι με μια από τις πολλές πεζοπορικές δραστηριότητες που προσφέρονται στο νησί, τότε η εμπειρία της Θάλασσας απογειώνεται σε αυτό που της αξίζει!
Στην Ιθάκη, η σύνδεση του θαλασσινού τοπίου με την Οδυσσειακή περιπλάνηση μοιάζει αναπόφευκτη. Κι ίσως ανεξήγητα αλλά καταλυτικά να αποτελεί κι έναν από τους κορυφαίους παράγοντες που θα εμφυσήσουν στον μυημένο επισκέπτη μας την ιδέα της «επιστροφής», στην γενέτειρά της.
πλήθος οι λόγοι που συντηρούν την Ιθάκη στο πρώτο πλάνο των αναμνήσεων κάθε επισκέπτη και αποτυπώνονται στην απόφασή του «θα ξανάρθω», αλλά και στη ρήση των ντόπιων «όποιος έρχεται, ξανάρχεται»... Επιλογή ιδανική για τον γάμο δυο ερωτευμένων στο νησάκι Λαζαρέτο. Για ένα οικογενειακό reunion, για τον εορτασμό μιας ιδιαίτερης επετείου, για ένα τριήμερο δώρο γενεθλίων, για ένα δημιουργικό workshop, ή για μια δική σου στιγμή μακριά απ’ όλους κι απ’ όλα…
Ανάμνηση παντοτινή ένα μοναχικό προσκύνημα βαθιάς περισυλλογής στα Καθαρά στο Μοναστήρι, η απόλαυση ενός τέλειου δειλινού στην Παναγιά στη Σκάλα στον Πλατρειθιά, ένα κολύμπι μια μέρα με μπουρίνι στον υποβλητικό Κόλπο των Αφαλών.
Η Ιθάκη θα γίνει μια μοναδική ανάμνηση της επιθυμίας σου ν’ ακούσεις τους Ομηριστές να μιλούν για την Οδύσσεια στον τόπο για τον οποίο γράφτηκε, της στιγμής που θα σταθείς και θα κοιτάξεις το μνημείο του Άγνωστου Ναυτικού στη βόλτα στο Βαθύ, που θα περπατήσεις στο μονοπάτι του Ρουσάνου και του Καβελάρη.
Μνήμες μοναχικής η ομαδικής απόδρασης, εμπειρίες ορόσημα, που συζητούνται στις παρέες για καιρό και αισθάνονται ξεχωριστοί όσοι τις έζησαν.
Η Ιθάκη σε προκαλεί ν’ αποφασίσεις πως η επόμενη «μεγάλη» σου κίνηση, προσωπική ή επαγγελματική... γιατί όχι... μπορεί να συνδεθεί μ’ αυτό το μοναδικό τόπο, που λάτρεψαν οι ποιητές στους αιώνες.
«Αν αυτό το νησί μού ανήκε, θα έθαπτα εδώ όλα μου τα βιβλία και δεν θα έφευγα ποτέ», έγραψε ο Λόρδος Μπάιρον κι ο ταξιδευτής το διαβάζει ακόμα στην πέτρινη πλάκα μπροστά στο Μορφωτικό Κέντρο, στη βόλτα του στο Βαθύ. Και χωρίς κανείς να του εξηγήσει, κατανοεί πλήρως το γιατί.
Ο πολιτισμός ενός τόπου συνδέει την τέχνη με τη πίστη του. Ειδικά στα Επτάνησα, όπου η Τέχνη διαφοροποιήθηκε ιδιαίτερα δημιουργώντας δική της Σχολή, την Επτανησιακή, το θρησκευτικό συναίσθημα αποτυπώθηκε με μοναδικό τρόπο σε εικόνες, εκκλησίες, ξωκκλήσια, τέμπλα και καμπαναριά, ήδη από την μεταβυζαντική περίοδο έως και σήμερα.
Είναι πολλά τα θρησκευτικά μνημεία της Ιθάκης κι αυτό την καθιστά ελκυστική για κάθε επισκέπτη, ανεξαρτήτως θρησκείας, καθώς μεταβάλει τους προσκυνηματικούς τόπους σε πολιτισμικά μνημεία. Ειδικά σε ένα τόπο τόσο πνευματικό, όσο η Ιθάκη, ο επισκέπτης θα βρει πολλές γωνιές να προσευχηθεί, να διαλογιστεί, αλλά και να θαυμάσει.
Η μετανάστευση των κατοίκων του νησιού στα πέρατα της γης, αλλά και η ναυτοσύνη δυνάμωσε την πίστη τους. Αναπολώντας, σαν άλλοι Οδυσσείς, την μικρή πολύτιμη πατρίδα τους συνέβαλαν με την αμέριστη βοήθειά τους να χτιστεί ένας εντυπωσιακός αριθμός από λαμπρές εκκλησίες στο κέντρο κάθε οικισμού και στην πρωτεύουσα, αλλά και πολλές, μικρότερες, απόμακρες, ανάμεσα στη φύση. Είναι τα ξωκκλήσια μας, που στέκονται ακοίμητοι φρουροί μας, στις πιο πανοραμικές γωνιές της Ιθάκης.
Πνευματικό κέντρο της Ιθάκης είναι το μοναστήρι της Παναγίας των Καθαρών με την θαυματουργή εικόνα της Γέννησης της Θεοτόκου. Επάνω ψηλά στο Νήριτο, το μοναστήρι της Παναγιάς έχει ολάνοιχτες τις πόρτες του στους προσκυνητές, ενώ το ψηλό καμπαναριό ορθώνεται κάτασπρο σινιάλο στ’ ανοιχτά πελάγη, νοερά ορατό απ’ όλες τις γωνιές του κόσμου, όπου έχουν σκορπίσει οι Ιθακήσιοι.
Στα σημαντικά προσκυνήματα του νησιού ανήκει και ο ιερός Ναός του Αγίου Ραφαήλ. Είναι σε λίγους γνωστό ότι ο Άγιος Ραφαήλ, ο οποίος έχει συνδεθεί με την Λέσβο, τον τόπο του μαρτυρίου του, ήταν Ιθακήσιος στην καταγωγή και στο Περαχώρι σήμερα, δεσπόζει Ναός κτισμένος στο χώρο της πατρικής του οικίας. Επίσης στο Σταυρό, στον Ιερό Ναό της Αγίας Βαρβάρας, φυλάσσονται τα Λείψανα του Αγίου Ιωακείμ του Ιθακήσιου, του ¨Παπουλάκη¨.
Η κάθε εκκλησία της Ιθάκης, μικρή ή μεγάλη, λαμπρή ή ταπεινή, πάντα κάτι θα ’χει να σου χαρίσει, κάτι να σου μάθει. Γιατί την πίστη, ποτέ δεν την παλιώνει ο χρόνος κι εδώ η ιστορία έχει καλά κρυμμένα τα πολύτιμα μυστικά της. Γι’ αυτό κι αν προσέξει κανείς θα διαπιστώσει ότι σε πολλές εκκλησίες υπάρχουν υλικά δόμησης που ανήκουν σε άλλες, πολύ παλαιότερες εποχές. Αρχαίες κολώνες, μικρά αετώματα και περίτεχνα λαξευμένες πέτρες, υλικά που τα σεβάστηκαν η φθορά και οι αιώνες, αξιοποιήθηκαν στα κατοπινά χρόνια με τον καλύτερο τρόπο στο χτίσιμο μικρών ή μεγαλύτερων εκκλησιών. Έτσι αποδεικνύεται περίτρανα ο σεβασμός των κατοίκων στους προγόνους και στις αρχαίες θρησκείες τους, δείγμα ευαισθησίας και πολιτισμού.
Στην Ιθάκη, ο επισκέπτης θα έχει την εμπειρία της περισυλλογής και του προσκυνήματος μέσα στις εκκλησιές της, του εσωτερικού «ταξιδιού» και της ψυχικής ανάτασης, που προκαλεί η κατάνυξη και η θεϊκή γαλήνη. Το αίσθημα της ολοκλήρωσης, άλλωστε, είναι πάντοτε άγγιγμα από το χέρι του Θεού.
Η Ιθάκη, όπως και τα Επτάνησα συνολικότερα, δεν αποτελούν μονάχα ένα γεωγραφικό χώρο, αλλά ανέκαθεν λειτούργησαν σαν ένας ιδιαίτερος πνευματικός χώρος μέσα στην υπόλοιπη Ελλάδα, «το σταυροδρόμι της Δύσης με την Ανατολή», καθώς γράφτηκε… Στην Ιθάκη οι άνθρωποι έχουν ταξιδέψει πολύ, έχουν μοχθήσει πολύ, έχουν αγαπήσει πολύ σε όλες τις μεριές της γης, έχουν δημιουργήσει φιλίες δυνατές. Κι αυτό αποτυπώνεται στον τρόπο που σκέφτονται, που συναναστρέφονται με τους ταξιδιώτες, που μιλάνε μεταξύ τους στις παρέες, πάντα ανοιχτές, όπως και τα σπίτια τους.
Η ζωή στο νησί είναι απλή, ήσυχη κι ουσιαστική. Ο φίλος είναι οικογένεια και ο Ξένος είναι φίλος. Κόσμοι πολλοί και διαφορετικοί, ετερόκλητοι άνθρωποι που συνυπάρχουν μέσα στον ρου της ζωής αρμονικά, δίχως αδιέξοδες εκπλήξεις, δίχως μεγαλόστομες εντάσεις ή φοβίες έναντι του Άλλου ή του Ξένου, άνθρωποι ανεπιτήδευτοι, φυσικά γλυκείς και ευγενείς, μέσα από διεργασία αιώνων. Το φυσικό τοπίο επιτείνει την ήρεμη αποδοχή των πραγμάτων. Η ιστορία που διέπει κάθε πέτρα, κάθε γέρικη ελιά, κάθε παλιό παραθύρι με το δαντελένιο κουρτινάκι του, κάθε κεραμοσκεπή και κάθε στέρνα, λειτουργεί σαν συνδετικός κρίκος ανάμεσα στο γνωστό και στο άγνωστο, το οικείο και το διαφορετικό, λειαίνοντας το καινούργιο με την σοφία του παλιού.
Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, που στην Ιθάκη καταφεύγουν συγγραφείς, καλλιτέχνες, διανοούμενοι, άνθρωποι της τέχνης, της επιστήμης και της οικονομίας, για να εμπνευστούν, να δουλέψουν ή να ξεκουραστούν. Η Ιθάκη προσφέρεται στον επισκέπτη της απλά, άμεσα, βιωματικά. Ο Αριστοτέλης Ωνάσης, που την λάτρευε, ερχόταν για να ψαρέψει, να πιεί το ουζάκι του, να συμβουλευτεί τους καπετάνιους του, που ήταν πάντα Ιθακήσιοι.
Η Ιθάκη ούτε ξαφνιάζει, ούτε ξαφνιάζεται. Η ζωή κυλάει αργά και φέρνει εκεί ξανά και ξανά τις χαρές και τις λύπες των ανθρώπων, τους έρωτές τους, τα παιδιά τους, τις ιδέες τους, τα μικρά και μεγάλα εγχειρήματα των κατοίκων και των ταξιδευτών της. Ένα νησί με υψηλό βαθμό κοινωνικής ανοχής σε ζευγάρια του ίδιου φύλου, χωρίς εντάσεις στο διαφορετικό, χωρίς υποταγή στο λαμπερό και το μοδάτο. Η Ιθάκη είναι ο δρόμος εμπρός μας… ο δυνατός, όμορφος εαυτός μας, χωρίς περιττά άγχη και φτιασίδια.
H Ιθάκη είναι νησί των Επτανήσων και βρίσκεται στα νότια της Λευκάδας και στα βορειοανατολικά της Κεφαλονιάς.
Το όνομα της Ιθάκης είναι γνωστό από την αρχαιότητα, καθώς αναφέρεται στην Οδύσσεια, το επικό ποίημα του Ομήρου.