Αρχική > Πολιτισμός & περιβάλλον
Εκπαιδευτικοί και πολιτιστικοί φορείς
© delas photography
Μορφωτικό κέντρο Ιθάκης
Στο Βαθύ, από το 1957, λειτουργεί το Ίδρυμα «Μορφωτικό Κέντρο Ιθάκης», του οποίου σκοπός είναι η συμβολή στην πνευματική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη της Ιθάκης.
Η δαπάνη για την ανέγερση του Μορφωτικού Κέντρου Ιθάκης καλύφθηκε από τον ιδρυτή του Ιδρύματος Αναστάσιο Θ. Καλλίνικο, ενώ το ίδρυμα διοικείται από πενταμελές συμβούλιο και υπόκειται στην κατά νόμο εποπτεία της διεύθυνσης Εθνικών Κληροδοτημάτων του Υπουργείου Οικονομικών.
Στο ιδιόκτητο διώροφο κτήριό του και για την εκπλήρωση των σκοπών του, το Ίδρυμα λειτουργεί:
1. Βιβλιοθήκη αποτελούμενη από δέκα χιλιάδες περίπου βιβλία, μερικά εκ των οποίων είναι εξαιρετικά σπάνια, όπως το Στράβωνος Γεωγραφικών Βίβλος, Francofurti, apud haeredes Andrea Wecheli, 1585 και το Παυσανίου της Ελλάδος Περιήγησις, Excudebat Eustathius Vignon Arrebat, 1581. Στην βιβλιοθήκη ευρίσκεται επίσης η μετάφραση της Οδύσσειας και της Ιλιάδας στα Ιαπωνικά, έκδοσης 1940.
2. Αίθουσα εκδηλώσεων, επιφάνειας 200 περίπου τετραγωνικών μέτρων, στην οποία παρουσιάζονται θεατρικές παραστάσεις, ομιλίες, συνελεύσεις τοπικών Σωματείων καθώς επίσης μουσικές, εικαστικές και κοινωνικές εκδηλώσεις, όπως χοροεσπερίδες, δεξιώσεις κ.λπ.
3. Αίθουσα Κινηματογράφου/Συνεδριακού Κέντρου, στην οποία κατά το παρελθόν λειτουργούσε αποκλειστικά κινηματογράφος. Αργότερα, ο Δήμος Ιθάκης φρόντισε για τον εκσυγχρονισμό της, εγκαθιστώντας όλο τον αναγκαίο εξοπλισμό για την άρτια λειτουργία ενός σύγχρονου Συνεδριακού Κέντρου. Στο παρελθόν και οι τρεις χώροι, Βιβλιοθήκη, Αίθουσα Εκδηλώσεων και Αίθουσα Κινηματογράφου, έχουν χρησιμοποιηθεί ταυτόχρονα για την πραγματοποίηση συνεδρίων η άλλων πολιτιστικών εκδηλώσεων.
Οι ώρες λειτουργίας της Βιβλιοθήκης και το πρόγραμμα εκδηλώσεων του Ιδρύματος είναι αναρτημένα στην κεντρική είσοδο του κτηρίου.
Στοιχεία Επικοινωνίας
Α. Καλλινίκου 32
28300 Βαθύ Ιθάκης
Τηλ. : +30 2674032248
e-mail: morf45@otenet.gr
Κέντρο Οδυσσειακών Σπουδών
Δομή
Tο Kέντρο Oδυσσειακών Σπουδών είναι ένα κοινωφελές επιστημονικό ίδρυμα, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που έχει έδρα την Iθάκη. Ιδρύθηκε από την Ένωση των Απανταχού Iθακησίων, η οποία αξιοποίησε κληροδότημα της Όλγας Περικλή Δρακούλη που στόχο είχε την ίδρυση πνευματικού ιδρύματος στην Iθάκη.
Τα τακτικά έσοδα του ιδρύματος προέρχονται από τους τόκους του ιδρυτικού κεφαλαίου. Οι δωρεές από ιδιώτες και η ενίσχυση των επιστημονικών εκδηλώσεών του από τον Δήμο Ιθακησίων αποτελούν τους άλλους οικονομικούς πόρους.
Πρώτος Πρόεδρός του ήταν ο διακεκριμένος ομηριστής Ιωάννης Θ. Κακριδής, που διαμόρφωσε την επιστημονική ταυτότητα του Κέντρου. Ακολούθησαν ο ακαδημαϊκός Mιχάλης Σακελλαρίου (–1993), ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Iωαννίνων Φάνης I. Kακριδής (–2003), ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης (-2011) και, από το 2011 ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών Μενέλαος Χριστόπουλος.
Tο Διοικητικό Συμβούλιο του Κέντρου είναι εννεαμελές και αποτελείται σήμερα από τους:
Μενέλαο Χριστόπουλο (πρόεδρο)
Σπύρο Αρσένη (αντιπρόεδρο)
Μάχη Παΐζη–Αποστολοπούλου (γενική γραμματέα)
Τασία Παΐζη–Μαυρίκη (ταμία)
Κατερίνα Βλασσοπούλου
και από τους εκπροσώπους: του Δήμου Ιθάκης Παναγιώτη Δόριζα, της Ένωσης των Απανταχού Ιθακησίων Διονύσιο Τσιντήλα, του Μορφωτικού Κέντρου Ιθάκης Διονύσιο Γρίβα και του Ιδρύματος Δρακούλη Δώρα Καχρίλα.
Δραστηριότητες
Κύριος στόχος του Kέντρου Oδυσσειακών Σπουδών είναι να υπηρετήσει με τρόπο αυστηρά επιστημονικό τις ομηρικές και ειδικότερα τις οδυσσειακές σπουδές και έρευνες. Για την πραγματοποίηση του στόχου αυτού το Κέντρο:
1. Διοργανώνει κάθε τρία χρόνια τα Διεθνή συνέδρια «για την Οδύσσεια».
Διαπρεπείς μελετητές των ομηρικών επών από όλο τον κόσμο συγκεντρώνονται στα συνέδρια αυτά, με τα οποία η Ιθάκη έχει καθιερωθεί στο διεθνή επιστημονικό κόσμο ως σταθερό και τακτικό σημείο συνάντησης των ομηριστών.
2. Εκδίδει τα Πρακτικά των συνεδρίων.
Τα πρακτικά των συνεδρίων εκδίδονται ανελλιπώς, διανέμονται στις ελληνικές και διεθνείς βιβλιοθήκες και αποτελούν σημείο αναφοράς για τις ομηρικές σπουδές.
Οι τίτλοι των τόμων που έχουν εκδοθεί παρατίθενται στο πλάι (βλ. τα περιεχόμενά τους στην ιστοσελίδα του Κέντρου)
• Iλιάδα και Oδύσσεια. Mύθος και Iστορία. Από τα Πρακτικά του Δ΄ διεθνούς συνεδρίου για την Οδύσσεια (επιμ. Μάχη Παΐζη–Αποστολοπούλου), Iθάκη 1986.
• Oμηρικός οίκος, Από τα Πρακτικά του Ε΄ διεθνούς συνεδρίου για την Οδύσσεια (επιμ. Μάχη Παΐζη–Αποστολοπούλου), Iθάκη 1990.
• Περιηγητισμός στην Iθάκη. Από τα Πρακτικά Ημερίδας στο Ε΄ διεθνές συνέδριο για την Οδύσσεια (επιμ. Μάχη Παΐζη–Αποστολοπούλου), Iθάκη 1990.
• Σπονδές στον Όμηρο (Mνήμη I. Kακριδή). Από τα Πρακτικά του ΣΤ΄ διεθνούς συνεδρίου για την Οδύσσεια (επιμ. Μάχη Παΐζη–Αποστολοπούλου), Iθάκη 1993.
• Eυχήν Oδυσσεί. Από τα Πρακτικά του Ζ΄ διεθνούς συνεδρίου για την Οδύσσεια (επιμ. Μάχη Παΐζη–Αποστολοπούλου), Iθάκη 1995.
• Oμηρικά. Από τα Πρακτικά του Η΄ διεθνούς συνεδρίου για την Οδύσσεια, (επιμ. Μάχη Παΐζη Αποστολοπούλου), Iθάκη 1998.
• Έρανος. Από τα Πρακτικά του Θ΄ διεθνούς συνεδρίου για την Οδύσσεια, (επιμ. Μάχη Παΐζη–Αποστολοπούλου), Iθάκη 2001.
• Άθλα και έπαθλα στα ομηρικά έπη. Από τα Πρακτικά του Ι΄ Διεθνούς Συνεδρίου για την Οδύσσεια (επιμ. Α. Ρεγκάκος, Χ. Τσαγγάλης, Μάχη Παΐζη–Αποστολοπούλου), Ιθάκη 2007
• Μύθοι, κείμενα, εικόνες. Ομηρικά Έπη και αρχαία ελληνική τέχνη. Από τα Πρακτικά του ΙΑ΄ Συνεδρίου για την Οδύσσεια (επιμ. Έλενα Walter- Καρύδη, Μάχη Παΐζη–Αποστολοπούλου), Iθάκη 2010.
• Έγκλημα και τιμωρία στην ομηρική και αρχαϊκή ποίηση. Από τα Πρακτικά του ΙΒ΄ Διεθνούς Συνεδρίου για την Οδύσσεια (επιμ. Μενέλαος Χριστόπουλος, Μάχη Παΐζη–Αποστολοπούλου), Iθάκη 2014.
3. Συνδιοργανώνει με το Yπουργείο Παιδείας, τον Δήμο Ιθάκης και την Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων ετήσια Σεμινάρια Ομηρικής Φιλολογίας για τη μετεκπαίδευση καθηγητών της Mέσης Eκπαίδευσης που διδάσκουν τα ομηρικά έπη. Κάθε χρόνο δίνεται η δυνατότητα σε φιλολόγους από διαφορετικές εκπαιδευτικές περιφέρειες να παρακολουθήσουν σεμιναριακά μαθήματα από πανεπιστημιακούς ομηριστές αλλά και από σχολικούς συμβούλους και εκπαιδευτικούς που τους βοηθούν να πλουτίσουν με νέες γνώσεις τη διδακτική τους εμπειρία. Κατά κανόνα, τα πρακτικά των σεμιναρίων δημοσιεύονται, με ευθύνη και επιμέλεια της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων, στο περιοδικό Φιλολογική.
4. Οργανώνει στην Αθήνα τον ετήσιο Κύκλο Διαλέξεων «Όμηρος: 28 αιώνες πολιτισμού», στον οποίο προσκαλούνται καταξιωμένοι ομηριστές για να παρουσιάσουν στο αθηναϊκό κοινό τους καρπούς της έρευνάς τους. Ως τώρα έχουν οργανωθεί τρεις διαλέξεις από τους: Walter Burkert (New Evidence for Homer: Sixty years’ Retrospect / Εξήντα χρόνια ομηρικής έρευνας. Οι σημαντικότεροι σταθμοί) 2012, Gregory Nage (Was there a future for the Phaeacians of the Homeric Odyssey? / Τί απέγιναν οι Φαίακες της ομηρικής Οδύσσειας;) 2014 και Duglas Frame (Athena among the Phaeacians / Η Αθηνά στη χώρα των Φαιάκων) 2015. Τα κείμενα των διαλέξεων είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα του Κέντρου, http// cods.upatras.gr
5. Ενισχύει με όποιον τρόπο του ζητηθεί τις Αρχαιολογικές έρευνες που γίνονται στην Ιθάκη.
Το Κέντρο διαθέτει δύο σημαντικές Συλλογές.
• Τη συλλογή Χαλκογραφιών του γερμανού ζωγράφου του 18ου αιώνα J. H. W. Tischbein που είναι εμπνευσμένες από τις ραψωδίες των ομηρικών επών. Τη συλλογή δώρισε στο Κέντρο ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο των Iωαννίνων Nίκος Ψημμένος και εκτίθεται στο Λαογραφικό Μουσείο της Ιθάκης.
• Την ομηρική βιβλιοθήκη του Ι. Θ. Κακριδή, του πρώτου Προέδρου του Κέντρου, η οποία απαρτίζεται από τα προσωπικά του αντίτυπα κατάστικτα από σημειώσεις, από σπάνια ανάτυπα ελλήνων και ξένων ομηριστών με αφιερώσεις προς τον Κακριδή και κάποια προσωπικά του αντικείμενα. Τη συλλογή δώρισε στο Κέντρο ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Iωαννίνων Φάνης Ι. Κακριδής και φιλοξενείται προσωρινά στη Βιβλιοθήκη του Μορφωτικού Κέντρου, ως να αποκτήσει το Κέντρο Οδυσσειακών Σπουδών δική του στέγη στην Ιθάκη.
Στοιχεία Επικοινωνίας
URL: http// cods.upatras.gr
Ταχ. Δ/νση: c/o Μάχη Παΐζη–Αποστολοπούλου, Αλεξ. Σούτσου 24, 106 71 Αθήνα
Τηλ: (30) 210 3611078
Fax: (30) 210 3640391
E-mail: paizimachi@eie.gr & menchris@upatras.gr
Ιστορικό Αρχείο Ιθάκης
Η ιστορική και πολιτισμική ταυτότητα ενός τόπου καθορίζεται από την αντοχή των χαρακτηριστικών της μέσα στον χρόνο καθώς και από τον βαθμό της αβίαστης ανάδειξης και λειτουργίας τους μέσα στην κοινωνία. Η Ιθάκη είχε την τύχη, ως Βενετική κτήση, από το 1500 μ.Χ. και εξής, να καλλιεργήσει τη δυνατότητα αυτή. Η Γαληνοτάτη Δημοκρατία της Βενετίας ενδιαφέρθηκε ιδιαίτερα για την τήρηση και διαφύλαξη των δημοσίων εγγράφων στις κτήσεις της, συντελώντας έτσι καθοριστικά στη διάσωση των ιστορικών τους τεκμηρίων. Αυτό το αρχειακό υλικό στον τόπο μας συγκεντρωνόταν και φυλασσόταν στο Αρχειοφυλακείον Ιθάκης, το οποίο κατά τον 200 αιώνα λειτούργησε με την ονομασία Ιστορικόν Αρχείον Ιθάκης. Από το 1991 και εξής μετονομάστηκε σε Γενικά Αρχεία του Κράτους – Τοπικό Αρχείο Ιθάκης και εποπτεύεται πλέον από το Υπουργείο Παιδείας.
Η Ιθάκη ως αυτοτελής διοικητική μονάδα της Επτανήσου Πολιτείας, του Ιονίου Κράτους καθώς επίσης της Γαλλικής και Αγγλικής κατοχής, διατηρούσε άρτια συγκροτημένες υπηρεσίες διοίκησης, που μάς κληροδότησαν πλούσιο αρχειακό υλικό, το οποίο, παρά τις απώλειες και τις φθορές που υπέστη, διασώζει μεγάλο αριθμό εγγράφων, από τον 170 αιώνα μέχρι τις μέρες μας. Τα αρχεία της Βενετικής Διοίκησης (1500-1797), της ταραχώδους Εικοσαετίας (1797-1817), του Ιονίου Κράτους (1817-1864), των Νοταρίων (Συμβολαιογράφων), το Εκκλησιαστικό Αρχείο, το Ληξιαρχικό Αρχείο καθώς επίσης τα Νεότερα Αρχεία και οι συλλογές συνιστούν αδιάσειστα τεκμήρια για όσα συντελέστηκαν στην πολιτική, οικονομική και κοινωνική διαδρομή του νησιού.
Έτσι, το Αρχείο σήμερα διαθέτει πλήθος συμβολαίων από το 1600 και εξής, τα οποία αποτελούν εξαιρετικά πλούσια πηγή πληροφοριών. Διαθέτει επίσης ληξιαρχικά βιβλία, στις σελίδες των οποίων εντοπίζονται οι ληξιαρχικές πράξεις, που αφορούν στις γεννήσεις των Λορέντζου Μαβίλη, Ιωάννη Μεταξά, Νίκου Καρβούνη, του οπλαρχηγού Βαρνακιώτη και πολλών ακόμη. Δυστυχώς, η ληξιαρχική πράξη γέννησης του Οδυσσέα Ανδρούτσου δεν διασώθηκε και έτσι κανείς σήμερα δεν γνωρίζει πότε ακριβώς γεννήθηκε αυτός ο σπουδαίος Έλληνας. Στο Αρχείο φυλάσσονται επίσης χειρόγραφα βιβλία και έγγραφα, σχέδια οικοδομών, η αλληλογραφία των Διοικήσεων του νησιού από το 1654 κ.ε., σώματα εφημερίδων και εκκλησιαστικά βιβλία, δικογραφίες, ανακριτικό υλικό και πολλά ακόμη σημαντικά έγγραφα, τα οποία αναπλάθουν επαρκέστατα την εξέλιξη και τη συνέχεια του τόπου, αναδεικνύοντας συγχρόνως τις ιδιαιτερότητές του. Σε μια εποχή, κατά την οποία όλα τείνουν να τυποποιούνται και να ισοπεδώνονται, η ιδιαιτερότητα αποτελεί στοιχείο που αξίζει να επισημαίνεται αλλά και να διατηρείται.
Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ιθάκης
Βασικός στόχος του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ιθάκης είναι να στηρίξει το θεσμό της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και να ευαισθητοποιήσει τους μαθητές και την τοπική κοινωνία σε θέματα οικολογικής ισορροπίας, ποιότητας ζωής και αειφόρου ανάπτυξης, μέσω των προγραμμάτων του, των επιμορφωτικών σεμιναρίων, των πολιτιστικών εκδηλώσεων και των δράσεων για το περιβάλλον που θα οργανώνει.
Στόχος μας είναι να αποκτήσουν οι σημερινοί μαθητές και αυριανοί πολίτες
• υπεύθυνη περιβαλλοντική συνείδηση, ικανή να διαμορφώσει το κατάλληλο πλαίσιο στάσεων και αξιών
• και ένα κώδικα συμπεριφοράς απέναντι στο περιβάλλον, ο οποίος θα τους επιτρέψει να εξασφαλίσουν αυτό που θεωρείται αλλά και είναι η ποιότητα ζωής σε μια βιώσιμη κοινωνία.
Σκοπός μας είναι να ενημερώσουμε και να ευαισθητοποιήσουμε τους μαθητές δραστηριοποιώντας τους μέσα από μια σειρά πολύμορφων και διεπιστημονικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων με απώτερο στόχο τη γνώση διά της συμμετοχής και της διαμόρφωσης νέων κοινωνικών αξιών.
Οι μαθητές που επισκέπτονται και υλοποιούν τα προγράμματα του Κ.Π.Ε. Ιθάκης θα καταφέρουν μέσα από την συμμετοχή τους:
• να αυξήσουν την αυτοπεποίθησή τους καθώς επεξεργάζονται προβλήματα και ψάχνουν λύσεις έξω από το προστατευτικό οικογενειακό και σχολικό περιβάλλον.
• να έρθουν σε επαφή με την πραγματικότητα κατακτώντας ταυτόχρονα γνώση σχετική με τα περιβαλλοντικά προβλήματα.
• να αναπτύξουν τις συναισθηματικές δεξιότητες και τη νοημοσύνη τους
• να τονώσουν την αυτοσυνείδηση ορίζοντας και διευρύνοντας την έννοια της ατομικής ευθύνης
• να αντιληφθούν την αξία και τη βαρύτητα της συμμετοχής τους στα κοινωνικά πράγματα, προωθώντας ομαδοκεντρικές και συνεργατικές δράσεις.
Οι εκπαιδευτικοί που εργάζονται στο Κέντρο σχεδιάζουν και υλοποιούν εκπαιδευτικά προγράμματα για μαθητικές ομάδες, επιμορφωτικά σεμινάρια για εκπαιδευτικούς, εκπαιδευτικό υλικό, θεματικά δίκτυα σχολείων, τοπικές και διεθνείς συνεργασίες.
Στοιχεία Επικοινωνίας
Ταχ. Δ/νση : 28300 Βαθύ Ιθάκης
Πληροφορίες : ΧΑΝΟΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ
Τηλέφωνο : 26740 33430
Fax. : 26740 33767
e-mail : kpe-ith@otenet.gr
